Zwartboek Uitzetcentrum Zestienhoven - januari 2007

Verslag kerkdienst donderdag 4 januari 2007

Vandaag vierden we met oliebollen een oud Oud & Nieuw. Er waren veel bekende en veel nieuwe gezichten, totaal drieëntwintig. Na de dienst vertelde een man uit Kosovo me het volgende trieste verhaal:

Hij woont al zeker zes jaar in Nederland, soms in een huis, soms bij vrienden en soms op straat. Hij heeft geen duidelijke bron van inkomsten. Daarom ging hij afgelopen maand een keer naar sozawe om honderd euro te vragen. Die kreeg hij niet, protesteerde kennelijk teveel en werd door de portier de deur uitgewerkt. De portier gaf hem buiten nog een klap. De man uit Kosovo sloeg terug, waarop de portier hem in elkaar beukte (“die portier was honderdvjiftig kilo!”).

Natuurlijk zat de man uit Kosovo fout, zo gaat dat als je in conflict komt met 'het gezag', dan win je zelden of nooit, dus hij moet a.s. maandag voorkomen.

Ze hebben hem vanuit het politiebureau gelijk maar naar Zestienhoven gebracht - zeker met het idee: dan zit hij er alvast.

Ook had hij het nog over een prent van Maria die hij aan de burgemeester had gestuurd, en die prent huilde. Ik hoop dat de rest van het verhaal wat minder fantasievol was. Trouwens, een huilende prent, daar had hij toch een hoop geld mee kunnen verdienen. Waarom stuur je die aan de burgemeester? Die heeft vast al geld genoeg!

Ook sprak ik met twee Surinaamse mannen, die (voor de verandering) dolblij waren dat ze in Zestienhoven waren beland, want ze hadden in de gevangenis gezeten wegens drugssmokkel. Ze werden morgen uitgezet en kwamen dan dus eindelijk vrij. De ene had gezeten in Vught, de andere in de Bijlmerbajes. Één had een straf uitgezeten van zestien maanden. "Wat lang!" zei ik. "Ja, maar het was ook een hele hoop drugs". Dat zal wel ja.

Ik heb ze gevraagd naar de omstandigheden in Zestienhoven. Ze zaten hier pas sinds gisteren, dus veel wisten ze niet.
Wel het volgende: als je binnengebracht wordt, krijg je een intake. Je krijgt de huisregels, ze vragen of je een dieet hebt. Al het voedsel schijnt halal te zijn, althans dat beweren ze bij de intake dus. Verder een medische check.

In de cel is geen koffieapparaat of waterkoker aanwezig, met andere woorden: als je om 17.00 uur ingesloten wordt moet je het tot de volgende morgen acht uur doen met water en met wat boterhammen die je apart hebt gelegd.

Koffie en thee zijn overdag op de afdeling. Een bibliotheek hadden ze niet gezien, wel lagen er wat boeken, maar ze wisten niet of ze die konden meenemen. Verder kon je af en toe tafelvoetballen.

Zij hadden diep medelijden met de mensen hier binnen. Mensen die elkaars taal niet konden spreken, zodat je aan niemand je verhaal kwijt kon. Als je geen Nederlands spreekt ben je sowieso heel slecht af, omdat de bewaking vrijwel uitslúitend Nederlands spreekt. De bewaking moest nog veel leren, zeiden ze, die wisten totaal niet hoe je met mensen moest omgaan.

Over dat laatste: ik zag inderdaad hoe een bewaker de mensen op luide toon toeschreeuwde, als waren ze in het leger: “JA!” Ik keek hem boos aan, zo behandel je de mensen toch niet, en hij deed het niet nog een keer, maar ik heb wel spijt dat ik het hem niet rechtstreeks heb gezegd. Volgende keer beter.

Verder: schandelijk: weer drie kinderen in het uitzetcentrum! Allemaal van een moeder uit Eritrea. Ik heb maar wat speelgoed voor op de afdeling aan de kinderen meegegeven. Nu maar hopen dat de bewaking het niet afpakt.


Dinsdag 16 januari 2007

Ik ben vandaag begonnen om in Rotterdam de opvangmogelijkheden voor mensen zonder papieren in kaart te brengen. Leuk om te weten als je zonder centen of strippenkaart Zestienhoven uitgegooid wordt. De opvang valt trouwens zwaar tegen, er is bijna niks. En wat er is, is niet veilig.

Zo vertelde iemand me dat bij hen op zekere dag twee politieagenten en twee mannen van justitie op de stoep stonden, die de baby van een familie wilden meenemen. Die baby zou als enige van de familie niet over de juiste papieren beschikken. De instantie wilde niet meewerken, deed de deur dicht, maar dat mocht niet baten. De ‘heren’ kwamen toch binnen, en namen de baby mee, met buggy en al. Just like that. In een grote auto geladen en weg. De vader was onderweg maar kwam net te laat. Nu is de baby in een pleeggezin….



Verslag kerkdienst donderdag 18 januari 2007

Het stormde en ik kreeg de deur van het portiershok niet dichtgeduwd. De dikke portier piekerde er overduidelijk niet over naar buiten te komen om te helpen, maar gebaarde alleen telkens: ‘deur dicht!’ Uiteindelijk lukte het, ten koste van twee blauwe vingers.

We maakten kennis met een nieuwe collega van onze vaste geestelijke verzorger. Hij komt uit Kongo en gaat werken op de bajesboot in Dordrecht. Hij wist nog niet wanneer, want de boot is nog niet opengesteld voor vluchtelingen. Wel voor bewakingspersoneel: kunnen ze vast proefdraaien.

Vorige week is er een interventieteam een kerk in Rotterdam binnengevallen. Ze troffen daar drie mensen zonder papieren aan, uit Brazilië, die gelijk ingerekend werden. Een van de drie, een vrouw, ontmoette ik voor de kerkdienst. Ze vertelde me dat ze haar cel deelde met een meisje van vijftien, en dat er een meisje van acht alleen zou zitten.

Ze vertelde ook dat ze heel slecht behandeld was op politiebureau Marconiplein: ze had heel weinig te eten gekregen en ze hadden geweigerd om haar maandverband te verstrekken. Schande!

Ze had met iemand een telefonische afspraak om 14.00 u – midden in kerkdiensttijd. Dus liep ik met haar naar de gang om te vragen of een bewaker haar kon begeleiden naar de afdeling. Er zat maar één bewaker op de gang, die zo aardig was om mee te gaan. (Toen zaten er dus géén bewakers meer op de gang - ik vraag me af of dát wel volgens de regels is!).

Ik kreeg achteraf nog op mijn kop van de geestelijke verzorger voor mijn eigenmachtig optreden. Hij wil dat we zijn kerkdienst niet storen, want hij ergert zich aan sommige bewakers die maar te pas en te onpas binnen komen.. Deze ‘actie’ van mij was dus een verkeerd signaal….

Na de dienst sprak ik met een aantal heel boze mannen uit Irak. Veel klachten over onterechte isoleringen, dokters die dreigen geen medicatie meer te geven als…. Ik verstond helaas de helft niet, want ze wilden zo graag hun verhaal kwijt dat ze in hun woede allemaal door elkaar heen praatten.

Een van hen, Khaled, viel op omdat hij blote voeten had, en dat in januari! Had hij het niet koud? Het bleek dat zijn enige paar schoenen helemaal kapot was. Hij had op een speciaal aankruisformuliertje nieuwe aangevraagd. Na een week kwam er antwoord: hij kreeg geen schoenen, want ze hadden zijn maat niet (maat 42). Aangezien hij niemand heeft die schoenen voor hem zou kunnen brengen, heeft een van ons twee paar schoenen geregeld. Één paar zal snel worden gebracht, het andere paar doen we volgende week. Voor iemand anders, of voor de container.


Verslag kerkdienst donderdag 25 januari 2007

Bij binnenkomst zat de dikke portier als vanouds op zijn post en hield ons argwanend in de gaten. Tip: kijk eens op de site www.werkenmetgedetineerden.nl, dan snap je hoe ze naar je kijken. Weliswaar in principe naar gedetineerden, maar ook naar potentieel verdachten, waaronder wij ons in hun ogen zeker bevinden. Terecht overigens: één van ons zag eruit als Bessie Turf, want ze had sokken en onderbroeken onder haar trui verborgen, alsmede buisjes met bodylotion. Ik was deze keer onschuldig op een enkele cobrakaart (belkaart) na.

Waarschijnlijk hebben de portiers onze amateuristische smokkelpraktijken in de smiezen gekregen, want toen we na afloop van de kerkdienst Sinterklaas stonden te spelen, kregen we een inval door een opperbewaker compleet met stroomstootstok. Hij verrichtte inspectie in de opbergkast en de contrabande werd ontdekt.

Nu hebben wíj rapport gekregen, zoals dat heet in detentieland, de geestelijke verzorger heeft op zijn lazer gehad (niet met die stok) en wij weer van hem. En dat allemaal door een onhandige escapade met wat goedkope spullen van de Zeeman. Als je toch smokkelt, doe het dan goed. Maar ja. We zien wel wat de gevolgen zijn.

Kinderen van een vmbo uit de buurt hadden ansichtkaarten gemaakt voor de gevangenen. De geestelijke verzorger had voor de kerkdienst de kaarten alvast op de stoelen gelegd, zodat iedereen een kaart zou kunnen krijgen. De scholieren waren goed op de hoogte van wat zich in Zestienhoven afspeelt, en de mensen waren blij verrast. Op sommige kaarten stond een tekening, zoals eentje met daarop een zee met een vliegtuig daarboven met aan zijn staart: ‘Freedom’..

Een aantal teksten heb ik overgeschreven:

Waarom?
Waarom jullie?
Het is allemaal zo ontzettend onterecht!
En niet veilig.
Ik weet hoe je je voelt!
En alles komt goed
Weet dat:
Ik ben bij je en ik denk aan je lieverd
Ik vind het zo erg hè
Het liefst zou ik voor jou in de plaats komen
Kusss
Amy (meisje, 12 jaar)

Hallo ik ben Ashley en ik ben 13 jaar
Ik denk aan jullie
Mijn nicht zit daar ook in zo'n gevangenis.
Maar dan om andere dingen.
Maar zet hem op en geef niet op.
Veel succes!

En laat nou niemand meer zeggen dat de jeugd niet deugt!

Een aantal mensen heeft inmiddels al wat teruggeschreven.

Verder was het een en al ellende vandaag.

We hadden weer bezoek van de geestelijke verzorger die op de bajesboot in Dordrecht gaat werken; volgende week gaat hij een ‘hut’ tot kerkruimte omtoveren. Hij verheugt zich op zijn nieuwe baan. Jawel. Ik hoorde hem aan een nieuwe bezoeker vertellen dat de mensen in Zestienhoven daar maar een paar weken zitten. Daar weet hij toevallig helemaal niets van! Dat is het verhaaltje wat justitie vertelt, maar in de praktijk werkt het heel anders. Dat is nog eens valse hoop geven!

Vorige keer schreef ik over de Irakees Khaled, die geen schoenen had.
De dag daarna, 19 januari, had één van ons schoenen voor hem ingecheckt bij de badafdeling.
Maar hoe kan dat: Khalid had ze nog steeds niet gekregen! Niemand had hem verteld dat er schoenen voor hem waren gebracht. Wat gek! Wat onattent!

Ik heb er met twee bewakers over gesproken. Natuurlijk waren dat precies de verkeerde, zij gingen daar niet over, zij konden dat ook niet doorgeven, dat moesten ze op de afdeling doen, was het wel op naam ingevoerd, klopte het nummer van de afdeling wel, en het kamernummer, enzovoorts. (was allemaal goed ingevuld). Ik heb Khaled nu hopelijk goed ingelicht, zodat hij inmiddels warme voeten heeft.

Er zit al een paar weken een vrouw uit Mongolië in Zestienhoven. Ze heeft allerlei medische problemen. Ze is al vijf maanden ongesteld en heeft ook bloed in haar ontlasting. Inmiddels had ze zowaar een dokter te spreken gekregen, die bloed heeft afgenomen en die haar pillen heeft voorgeschreven. Die pillen vertrouwde ze niet erg. Maar ja, ik heb gezegd dat ze die toch maar moest innemen, want dit moet wel over gaan.

Misschien een dom advies?

Wat me ernstig aangreep was het gedrag van het meisje, waarvan ik de vorige week al had gezien dat het mis met haar aan het gaan was. Toen had ik op allerlei manieren en op allerlei momenten geprobeerd contact met haar te krijgen, maar dat was me niet gelukt. Ze wou niks, alleen maar uit het raam kijken.

Nu ging ze na afloop demonstratief op een stoel zitten en toonde daarmee aan dat ze niet meewilde. Onmiddellijk kwam er een groep bewakers bij staan, de geestelijke verzorger praatte een tijdje op haar in, en uiteindelijk ging ze dan toch mee, met tegenzin. Ik stond erbij en kon niks doen. Machteloos rotgevoel. Het enige dat ik wel kon doen was haar omhelzen en sterkte wensen - het liefst wil je zo'n meisje meenemen naar buiten natuurlijk, maar ja, dat is godsonmogelijk.


Janneke, Januari 2007.