De privatisering van het gevangeniswezen in Nederland is in gang gezet en er lijkt geen weg terug: nieuwbouw op Zestienhoven, op Schiphol, verbouwing van Kamp Zeist, een gevangenis in Zaandam ter vervanging van de Bijlmerbajes....
Voor mensen die kritiek hebben op de manier waarop met name illegalen door de Nederlandse overheid worden opgesloten, zou de keuze voor detentieprivatisering wel eens hoge ogen kunnen gaan gooien. Want hoewel er op papier door de Dienst Justitiële Instellingen enkele versoepelingen zijn aangebracht in het 'dagprogramma', stellen die nieuwe regels in de praktijk niet zoveel voor. In theorie kunnen de mensen nu twee keer per week bezoek ontvangen, maar in werkelijkheid wordt het gebruikt als een privilege dat kan worden afgepakt. En wat te denken van 'de celdeuren staan de hele dag open', als dat betekent dat je met z'n allen in een kamer mag zitten spelletjes doen?
Nee, dan maar liever een mooie private bajes! In Engeland schijnt er een detentieparadijs op aarde te bestaan, uitzetcentrum Harmondsworth, op vliegveld Heathrow. Delegaties van het Ministerie van Justitie, de Tweede Kamer, DJI, DT&V en vele anderen zullen er binnenkort een kijkje gaan nemen of hebben dat al gedaan.
Wat is er zo fijn aan resort Harmondsworth?
Het schijnt dat illegalen daar niet als criminelen worden behandeld! Om dat te benadrukken draagt het personeel geen uniform. Er worden geen disciplinaire straffen uitgedeeld, de celdeuren staan de hele dag open, het eten is van een hoog niveau, er zijn educatiemogelijkheden. Hoog wordt ingezet op leuke terugkeerprojecten, ook het IOM is prominent aanwezig.
De adders onder het gras: het particulier beveiligingspersoneel mag geen straffen uitvoeren, maar er is een overheidsinstantie binnen aanwezig die dat WEL mag. Het gaat namelijk als volgt: verblijf in Harmondsworth is een privilege, dat kan worden afgenomen bij 'slecht gedrag'. De sanctie daarop is overplaatsing naar een ander detentiecentrum, waar ze wel raad weten met ongewenst gedrag. Ook voor weigeraars m.b.t. vrijwillige terugkeer is geen plaats in Harmondsworth.
Dit detentieparadijs is dus alleen toegankelijk voor mensen die zich voorbeeldig gedragen en meewerken aan hun uitzetting.....
opstand in Harmondsworth
GEO U.K. zwaait sinds 29 juni dit jaar de scepter over dit paradijs. Ze hebben een driejarig contract binnengesleept ter waarde van $14 miljoen per jaar.
Moederbedrijf GEO Group, Inc., voortgekomen uit een fusie van Wackenhut en G4S, is een wereldleider in 'private corrections': ze baten 62 private bajessen uit oftewel 60.000 'bedden'. Ze bezitten 23% van de markt op dit gebied en zien binnenkort $318 miljoen aan kwartaalinkomsten tegemoet. Aandelen zijn gegarandeerd winstgevend!
Beveiligingsmagnaten kunnen dus gigantische winsten binnenhalen door mensen op te sluiten, winst gevoed door de belastingbetaler. Ook binnenkort in Nederland. De overheid betaalt volgend jaar 3.513.000 euro uit aan het consortium DC16, dat verantwoordelijk is voor de detentienieuwbouw op Zestienhoven, en daarna jaarlijks 7.027.000 euro.
Dit gat in de markt is te danken aan het niets ontziende wereldwijdverspreide neo-liberalisme, dat, ten gunste van megawinsten voor het Westerse bedrijfsleven, er de oorzaak van is dat mensen hun land moeten verlaten op zoek naar een menswaardig bestaan. Daar uitgebuit en hier vervolgens opnieuw te gelde gemaakt.
Hoe mooi en innovatief die private gevangenissen misschien ook mogen zijn, het blijven bajessen, of, zoals een vriend in vreemdelingenbewaring zegt: “Ze kunnen me opsluiten in een paleis, maar ik blijf opgesloten.”
Als we ons niet verzetten tegen de privatisering van het gevangeniswezen, zal Nederland in de toekomst bezaaid raken met private gevangenissen. Amerika is hier een afschrikwekkend voorbeeld van. Meer feiten zullen strafbaar worden gesteld, de straffen zullen hoger worden. Ook die trend is al ingezet. Want winst door opsluiting kan alleen worden gemaakt door die bajessen te vullen - binnenkort met mensen zonder papieren, in de toekomst met jou?
Neem ook eens een kijkje op de website http://www.dc-16.nl voor meer informatie over de privatisering van het nieuwe centrum op Zestienhoven.
Janneke van Beek
30 november 2009
